کشورهای مختلف محصولات مختلفی تولید می‌کنند و از منظر صادراتِ این محصولات هم، تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. در این میان، اقتصادها هر چقدر که قادر به تولید محصولات متنوع‌تر و پیچیده‌تر باشند و همزمان قادر به رقابت در بازارهای جهانی بر سر همین محصولات باشند، از منظر «شاخص پیچیدگی اقتصادی» هم جایگاه بهتری دارند.

اما «شاخص پیچیدگی اقتصادی» چیست و کشورهای گوناگون در جهان، از منظرِ این شاخص، در چه جایگاهی قرار می‌گیرند؟

« شاخص پیچیدگی اقتصادی» چیست؟

به گزارش تجارت‌نیوز، همان‌طور که از عنوانِ این شاخص پیدا است، «شاخص پیچیدگی اقتصادی»، پیچیده بودن اقتصادها را بررسی می‌کند. این مقایسه اما در سطح «محصولات» یا خروجی‌هایِ یک اقتصاد و در مرحله صادرات انجام می‌شود.

به بیان ساده، در بررسی «شاخص پیچیدگی اقتصادی»، به مواد اولیه، زیرساخت‌ها، قوانین، دانش فنیِ نیرویِ کار در آن کشور و فناوری‌هایی که در اختیارِ کارخانه‌هایِ آن کشور قرار دارد، نگاه می‌کنیم و اینکه محصولِ خروجی، تا چه حد پیچیدگی دارد.

در این میان اما یک موضوع دیگر هم اهمیت دارد: محصول نهایی، در مرحله صادرات مد نظر قرار می‌گیرد. در واقع، میزانِ پیچیده بودن یک اقتصاد، در قالب کالا یا محصولی در نظر گرفته می‌شود که در نهایت، روانه بازارهای جهانی می‌شود.

به طور خلاصه، «شاخص پیچیدگی اقتصادی» در واقع مخلوطی از دانش فنی، زیرساخت‌ها، مهارت نیروی کار و فناوری تولید محصول در یک اقتصاد را که در کالای صادراتی تبلور پیدا کرده بررسی می‌کند و به این ترتیب، کشورها را با یکدیگر مقایسه می‌کند.

از فروش موز، تا صادرات ریزتراشه

یک مثال ساده شاید موضوع را روشن‌تر کند. کشور فرضی (مثل X) که ۹۰ درصد از صادرات آن را موز یا قهوه تشکیل می‌دهد، پیچیدگی اقتصادی چندانی ندارد. در چنین اقتصادی، نهاده‌های کمی (نیروی کار، آب، خاک و کود) مورد استفاده قرار می‌گیرند و کالای نهایی (موز یا قهوه) به سادگی روانه بازارهای جهانی می‌شود.

علاوه بر این، ممکن است به غیر از کشور X، کشورهای دیگری هم باشند که بتوانند خیلی ساده قدم به این بازار بگذارند و رقیبی برای X باشند، چرا که تولید موز یا قهوه، هر چند آب و هوای خاص می‌خواهد، اما احتمالا نیروی کار خاص، سرمایه‌گذاری خاص یا دانشِ خاصی نمی‌خواهد.